Манастир СУВОДОЛ

Manastir Suvodol se nalazi na krajnjem jugoistočnom delu opštine Zaječar, u ataru sela Selačka. Manastir je sagrađen na zaravni usečenoj u planini Manastirska Glama i posvećen je Rođenju Presvete Bogorodice.

Ubraja se u najstarije zadužbine u Srbiji i vezuje za kneza Lazara (prema svedočenju Episkopa Melentija, koji navodi ovaj podatak kao staro predanje). Vreme postanka crkve nije poznato, jer je stara manastirska arhiva spaljena u toku srpsko-turskih ratova 1876-1878. godine, a novija je uništena za vreme srpsko-bugarskog rarta.
Prve podatke o manastiru nalazimo kod Feliksa Kanica, koji je ovde boravio 1860. godine i ostavio pisano svedočenje o bestijalnom uništavanju manastira i fresaka u njemu od strane Turaka posle jedne bitke sa Srbima. Plan crkve, nakon toga obnovljene, podseća na Žiču, jer se i ovde na uski narteks naslanjaju dve kupole, a glavni prostor bez kupola završava se sa tri apside u obliku lista deteline i oskudno je osvetljen malim brojem prozora. Prema opisu geografa Josifa Pančića, koji je 1863. godine posetio manastir, cela unutrašnjost crkve živopisana je freskama iz života Isusa Hrista i svetitelja.

Osnova stare crkve bila je u obliku krsta - sa strane se nalazila mala crkvica - paperta. Kada je 1865. godine crkva napukla u oltaru, srušena je, a na njenim temeljima sagrađena je nova, čija gradnja je završena 1869. godine, za vreme vlade kneza Milana Obrenovića. O tome govori i natpis u sadašnjoj crkvi.

Sadašnja crkva je jednokupolna građevina pravougaone osnove i predstavlja skladnu i po dimenzijama reprezentativnu arhitektonsku celinu. Unutrašnjost crkve ukrašavaju freske novijeg datuma. Na ikonostasu, čiji okvir je izveden u stilu neoklasicizma, veći broj ikona potiče iz druge polovine XIX veka. One predstavljaju vredna likovna ostvarenja školovanih umetnika. Među njima su ikone Milisava Markovića iz Knjaževca, jednog od najplodnijih ikonopisaca Timočke Krajine, rađene 1892. godine.

Prema narodnom verovanju, prilikom izgradnje crkve episkop Evgenije stavio je u oltar delić moštiju Svetog Velikomučenika Pantelejmona, najpoznatijeg iscelitelja. Time bi se mogao objasniti dolazak bolesnika iz svih krajeva Srbije u ovaj manastir.

Danas je Suvodol ženski manastir. U njemu žive iguman Justin, pet monahinja i jedna iskušenica.

 

Tekst priredio Славиша Т. Јовановић webmaster korišćenjem različitih izvora na Internetu.