Manastir Vavedenja Presvete Bogorodice

Drenča

Manastir Drenča se nalazi na 5 km severno od grada Aleksandrovca, u blizini Drenačkog potoka, živopisnom području aleksandrovačke Župe. Dugo je “čuvao” ruševine crkve “Dušmanice”, kako su je nazivali stariji meštani. Monah Dorotej, treći hilandarsk iguman, je sa sinom, jeromonahom Danilom, budućim pećkim patrijarhom Danilom III, 1382. godine sagradio manastir Drenču, posvećen Vavedenju Bogorodice. Ktitori su bogato darovali manastir Drenču i time ekonomski utemeljili manastirsko vlastelinstvo, koje je redovno snabdevano svim potrepštinama za svakodnevni zivot i bilo obezbedeno stalnim prihodima. U jugozapadnom uglu naosa u crkvi manastira Drenča je otkrivena zidana grobnica ktitora, koja je bila zatvorena kamenim pločama. Spoljašnjom kamenom dekoracijom, koja je slična ukrašavanjima Manastira Veluće i Rudenica, manastir Drenča pripada ranom periodu moravske arhitektonske škole. Knez Lazar je manastiru Drenča potvrdio posede u blizini grada Kruševca i braničevskog okruga.

Crkva manastira Drenča je trolisne osnove, kombinovane sa upisanim krstom, bogato dekorativno zidana sigom i opekom, sa trodelnim oltarskim prostorom i slobodnim stupcima koji nose elegantnu kupolu. Manastirska crkva Drenče se od zapada širi prema tročlanom oltarskom prostoru, prema apsidi koja je iznutra poluelipsasta, a spolja petostrana, i prema đakoniku i protezisu, koji su bili zasvedeni krstastim svodovima. Ovaj tip svoda, jedinstven u moravskoj arhitekturi, zapravo predstavlja reminiscenciju svetogorskih rešenja. Apside protezisa i đakonikona su spolja poligonalne, a iznutra polukružne, dok su bočne apside polukruzne i spolja i iznutra. Klesana kamena dekoracija doprozornika, sa neobično komponovanim ljudskim figurama, zoomorfnim, geometrijskim i cvetnim motivima i ukrasima u obliku prepletenog užeta je prvobitno bila bojena i obeležje je moravske škole. Zub vremena je uništio nekadašnje freske. Zapadno od crkve manastira Drenča, na oko 25 metara, pronađeni su ostaci originalnog manastirskog konaka, veličine 18.50×10.50 metara.

“Iako sasvim tužan, izgled Crkve posvecene Vavedenju Bogorodice u selu Drenča jos uvek potvrđuje njenu duhovnu raskoš. Današnji izgled je rezultat “zuba vremena” i naše nebrige : brojni osvajači i neprijatelji su vekovima skrnavili ovo mesto duhovnosti, na koje smo mi jednostavno zaboravili. Ipak, manastiri nikada ne umiru, oni samo “zaćute”, da bi se ponovo pojavili kada dozvole bolja vremena”.

Manastir Drenča sa crkvom Bogorodičinog Vavedenja je dugo ležao u ruševinama, da bi njegova crkva, obnovljena početkom drugog milenijuma, ponovo okupljala svoje vernike.