Manastir Rujan
sa crkvom Svetog Velikomučenika Georgija
Manastir Rujan nalazi se u selu Vrutci i to na levoj obali
jezera. Od Užica je udaljen oko 18 km. Do manastira se dolazi
kada iz Užica krenete ka jezeru Vrutci. Put vas dovodi do
raskrsnice na Malića brdu gde levo idete za Vrutke a desno za
Biosku. Kada skrenete levo posle nekoliko stotina metara
nailazite na put koji se odvaja desno i vodi do manastira.
Manastir je posvećen Svetom Đorđu, a zidan je u stilu bazilike
što ga čini jedinim u Žičkoj eparhiji. Obložen je crvenim
kamenom, koji bojom podseća na biljku Rujan. U sadašnji manastir
je ugrađen jedan noseći stub koji je izvađen iz ruševina starog
manastira, jer se prvobitno manastir nalazio na drugoj lokaciji.
Prema nekim podacima stari manastir je izgrađen krajem 15. ili
početkom 16. veka. Nalazio se na uzvišenju u selu Vrutci na oko
kilometar od sadašnjeg obnovljenog manastira. Manastir je
značajan po tome što se u njemu nalazila prva štamparija na
teritoriji Srbije koja je počela sa radom 1529. godine. U njemu
je monah Teodosije po nekim podacima 1527. a po nekim 1537.
godine štampao čuveno Rujansko četvorojevanđelje. To je prva
knjiga koja je štampana u Srbiji. Štampariju su otkrili Turci,
pa su manastir zapalili,a monasi su pobegli u Manastir Raču,
koji se nalazi sa druge strane planine Tare. Stručnjaci su
utvrdili da je monah Teodosije, 48 godina posle Gutenberga,
štampao Četverojevanđelje, tako što je rezbario slova u drvetu,
slagao ih u drveni ram i otiskivao ih na papiru. Ne zna se
koliko je primeraka monah Teodosije odštampao, ali se zna da su
dva sačuvana. Jedan, sa svega 92. lista, nalazi se u biblioteci
SANU i delimično je oštećen prilikom požara u Narodnoj
biblioteci, tokom bombardovanja Beograda 6. aprila 1941. godine.
Drugi, skoro celoviti primerak sa 296 listova, nalazi se u
Državnoj biblioteci u Sankt Peterburgu. Inače, postoje napori da
se staro četvorojevanđelje vrati u zemlju i smesti u
novosagrađeni manastir.
Godine 2004. Pokrenuta je obnova manastira, koja je trajala do
2006. kada je osveštan pred oko hiljadu ljudi i naseljen
monasima. Manastir je osveštao vladika žički Hrizostom sa
sveštenicima, koji je inače i pokrenuo obnovu ovog hrama i
važnog spomenika naše kulture.
Фото и текст обрада
приредиоСлавиша Т. Јовановић
webmaster коришћењем разних извора на интернету.